بازی System Shock Remake و برگشت سیستم شاک/قسمت اول

بازسازی سیستم شاک در پاسخ به این سوال  انجام شده که در صورت نبودن سیستم شاک، بازی‌هایی مانند Prey، سری Deus Ex، سری دد اسپیس و زیر-ژانر ایمرسیو سیم، به هیچ عنوان وجود نداشتند. این بازسازی تا حدی بی عیب و نقص صورت گرفته که به عنوان یک شاهکاری عظیم، جان جدیدی به مدیوم گیم بخشیده و دوباره آن را به حیات برگردانده است. با ما همراه باشید و البته سری به صفحه اخبار هم بزنید.

ریمیک سیستم شاک بدون هیچ شکی یکی از مهم‌ترین بازی‌های سالیان اخیر است. استودیو Night Dive با ریمیک سیستم‌شاک، نه‌تنها یکی از خوش‌ساخت‌ترین محصولات امسال را تحویل داده، بلکه در کنایه‌آمیزترین شکل ممکن این بازی را می‌توان یکی از نوآورانه‌ترین محصولات سالیان اخیر هم به‌حساب آورد. نوآورانه دانستن ریمیک سیستم‌شاک درواقع طنز تلخ ماجرا است.

بعد از این همه “ریمیک” محشر که در راس فهرست برترین گیم‌های سالیان اخیر جای گرفته، حالا زمان آن رسیده که از خودمان بپرسیم، چرا این بازی‌ها که با همان گیم‌پلی قدیمی اما لباس گرافیکی جدید دوباره عرضه شده‌اند، اینقدر حس “تازگی و نوآوری” دارند؟ این همان نوآوری معکوس است. علت آن هم بازی‌های محافظه‌کار و کپی/پیست شده‌‌ به‌اصطلاح “مدرن” این روزها هستند که دیگر به‌قدری کسالت‌بار و یکسانند، باعث می‌شوند تا از تجربه‌ محصولی که اسکلت گیم‌پلی اثری قدیمی (از ۱۵ تا ۳۰ سال پیش) را بازسازی کرده، لذت ببریم و حس تجربه‌ی یک گیم “تازه” را بچشیم.

اینکه بازسازی آثار قدیمی (نه فقط سیستم شاک) به‌گونه‌ای شوکه‌کننده و کنایه‌آمیز به ‌برترین گیم‌های سالیان اخیر بدل می‌شوند، نشان می‌دهد که صنعت مثلا مدرن‌شده‌ گیمِ این روزها تا چه حدی راکد، محافظه‌کار، تکرار-شونده و سردرگم است که بازسازی یک اثر با ارائه گیم‌پلی محصولی که ۳۰ سال پیش عرضه شده، برای ما چقدر رنگ و بوی تازه پیدا می‌کند. البته امثال فرام‌سافتور هم پیدا می‌شوند و آنقدر دل و جرئت دارند که با هر گیم AAA و پرخرج تازه‌ خود، ایده‌ها و شاخصه‌های گیم‌دیزاینی تازه را به کالبد وا رفته‌ صنعت بازی تزریق کنند.

نکته اینجا است که ما در مورد یک اثر معمولی صحبت نمی‌کنیم؛ صحبت از سیستم شاک لعنتی است که از دل آن بازی‌هایی همچون Deus Ex، سری Thief، سری Dishonored، بازی Prey، سری Dead Space و یک زیر ژانر با نام “ایمرسیو-سیم” خلق شدند. ریمیک سیستم شاک دقیقا پاسخی بر این سؤال است که چرا از دل سیستم شاک ۱، محصول تاریخ‌ساز استودیو لوکینگ گلس این همه بازی و ژانر و مولفه‌ی گیم‌دیزاینی بیرون زد و اصلا چرا این بازی اینقدر مهم است؟

پروژه‌ بازسازی سیستم‌شاک در سال ۲۰۱۶ و در قالب یک کمپین کیک‌استارتر (با تکیه‌بر کمک‌های مالی گیمرها) به ‌راه افتاد. استودیو نایت‌دایو Night Dive که پیش‌تر نسخه‌های بهبودیافته از دوگانه سیستم‌شاک را خلق کرده بود، نسخه‌ ریمیک را در آغاز با موتور گرافیکی یونیتی توسعه داد و سپس یک دمو از آن را منتشر کرد. واکنش اکثرا منفی به ‌دموی نام‌برده اما کاری کرد که تیم نایت‌دایو، موتور گرافیکی بازی را به ‌آنریل تغییر داده و روال تولید اثر به‌گونه‌ای “ریبوت” شود. حالا و بعد از گذشت سالیان دراز، بالاخره ریمیک سیستم شاک عرضه شده و برخلاف چیزی که اکثر هواداران گمان می‌کردند، با یک اثری بسیار خوش‌ساخت و درست حسابی طرف هستیم.

قصه‌ عروج و مبارزه‌ نئو-وار قهرمان قصه یعنی هکر در برابر هوش مصنوعی شورش‌گر ایستگاه فضایی سیتادل، دقیقا با همان ساختار کلاسیک در نسخه‌ ریمیک روایت می‌شود. ماجرای نبرد هکر با یک هوش مصنوعی شورش‌گر با اسم شودان دوباره پیرنگ اصلی داستان است. قصه از جایی آغاز می‌شود که هکر تصمیم می‌گیرد تا یک ایمپلنت مغزی را هک و سرقت بکند. غافل از اینکه شرکت ترای‌اپتیموم TriOptimum در کمین جناب هکر نشسته و او را دستگیر می‌کند.

مدیر این شرکت یعنی ادوارد دیگو اما یک فرصت را در مقابل هکر قصه‌ ما قرار می‌دهد. دیگو از هکر می‌خواهد تا قفل‌های اخلاقی شودان را باز کند و در قبال این موضوع، تمام اسناد موجود پیرامون اقدامات مجرمانه‌ هکر را نابود خواهد کرد. هکر نیز این کار را انجام می‌دهد و رسما، شودان را به یک هوش مصنوعی شورش‌گر تبدیل می‌کند. بعد از گذشت چند ماه و بیدار شدن هکر در ایستگاه فضایی سیتادل، قصه‌ سیستم شاک ۱ به‌شکلی جدی آغاز می‌شود.

هکر که در ایستگاه فضایی سیتادل با عنوان کارمند 4601-2 (اشاره مستقیم به زندانی شماره ۲۴۶۰۱ بی‌نوایانِ ویکتور هوگو که ژان ولژان باشد) شناخته می‌شود، باید راهی برای غیرفعال کردن شودان پیدا کرده و از ایستگاه فضایی نام‌برده فرار کند. اولین نکته‌ بسیار مهم که در خصوص سیستم شاک در مقابل گیمر قرار می‌گیرد، قصه‌گویی محیطی استادانه و روایت غیر خطی بی‌نقص بازی است. در سیستم‌شاک هیچ چیزی تحت عنوان کوئست لاگ Quest Log و مسیرهای نشانه‌گذاری شده که با فشردن یک کلید و نمایش یک فلش به ‌دنبالشان برویم، وجود ندارد. به‌ محض شروع شدن بازی، این گیمر است که باید با استفاده از اسناد و فایل‌های صوتی موجود در نقشه‌‌ها، در مسیر بزرگ‌ترین هدف خود یعنی شکست شودان و فرار از سیتادل قدم بگذارد.

بازی هرگز به مخاطبش باج نمی‌دهد و همین نگرش گیم‌دیزاینی سیستم‌شاک (و نسخه‌ بازسازی شده‌اش) کاری کرده تا دقیقا در همان لحظات شروع بازی، با تمام وجود در ایستگاه فضایی سیتادل غرق شوید و در آن ماجراجویی کنید. اگر در بازی‌ها منتظر این هستید تا خود بازی شما را راهنمایی کرده و روند را برایتان ساده کند، در سیستم شاک و نسخه‌ بازسازی شده‌ آن واقعا از این اخبار نیست. فقط خودتان هستید و یک مأموریت فرار واقعا بزرگ که تک تک قطعات پازل آن را خودتان باید کنارهم بگذارید.

اگر از گیمرهای قدیمی و به‌اصطلاح “رترو-گیمر” هستید، در همان لحظات آغازین سیستم شاک ریمیک انگار به ‌دوران طلایی از طراحی بازی‌ها پرتاب شده‌اید. احتمالا به جز استودیو فرام‌سافتور، مطلقا هیچ تیم دیگری در سطح AAA وجود ندارد که با این دل و جرئت بخواهد محصول خود را طراحی کند و تمامی جزئیات پیشروی در مراحل و قصه را به‌خود گیمر بسپارد. احتمالا به‌‌همین دلیل هم است که کمتر از هشت درصد بازیکنان System Shock Remake توانسته‌اند بازی را به‌پایان برسانند. این شکل از طراحی مرحله، نیازمند دقت و ظرافت بسیار بسیار زیاد در آفرینش محیط‌ها و قصه‌گویی محیطی است. این جنس از بازی‌سازی را قبلا در اثری همچون The Elder Scrolls III: Morrowind و ساخته‌های هیدتاکا میازاکی از استودیو فرام‌سافتور دیده بودیم.

داستان سیستم‌شاک در شکلی جالب و فرا-متنی، موضوعی است که دنیای تکنولوژی حال حاضر نیز دقیقا با آن درگیر شده و بدون شک بحث‌های ایجاد شده پیرامون جلوگیری از یاغی شدن مکانیزم‌های وابسته‌به هوش مصنوعی در سالیان آینده بیشتر هم خواهد شد. بازی به ‌بهترین و ماهرانه‌ترین شکل ممکن، از طریق محیط به معرفی و پرداخت کاراکترهای مختلف ایستگاه فضایی سیتادل می‌پردازد. کاراکترهایی که رفتار، اهداف و سرنوشت‌شان دقیقا اطلاعاتی هستند که بازیکن باید از آن‌ها سر در بیاورد تا بتواند به مراحل پایانی و شکست شودان برسد.

در این ‌میان اما خرده روایت‌های جانبی همچون داستان تلاش خدمه‌ ایستگاه سیتادل و دغدغه‌هایشان مثل تلاش برای آخرین تماس با فرزند و همسر و مواردی از این دست، درکنار روایت اصلی قصه قرار می‌گیرند و اتمسفر حاکم بر محیط را تقویت می‌کنند. در ورای تمام جزئیات روایی و کاراکترها، شودان قرار دارد که ضمن بهره‌گیری از نویسندگی و پرداخت عالی، یک بار دیگر توسط تری بروسیوس Terri Brosius صداپیشگی شده است؛ بروسیوس بعد از دو قسمت ابتدایی سیستم شاک، یک بار دیگر به‌این هوش مصنوعی شورش‌گر، جان‌ بخشیده و باز هم گل کاشته است.

بازسازی سیستم‌شاک بدون شک کامل‌ترین و بهترین جنس از تجربه‌ این اثر به‌شمار می‌رود. نسخه‌ ریمیک علاوه ‌بر بازآفرینی چارچوب‌ها و مولفه‌های طراحی‌شده در نسخه‌ کلاسیک، یک سری از ساختارهای گیم‌پلی قسمت دوم (همچون سیستم کوله‌پشتی با الهام از بازی تتریس که سری رزیدنت ایول هم از آن بهره‌ می‌برد) را در خودش جای‌داده و با رفع ایراد از قسمت‌های مشکل‌دار بازی کلاسیک مثل مینی‌گیم‌های سایبر-اسپیس Cyber Space، به‌کامل‌ترین نسخه از سیستم‌شاک ۱ بدل شده است. مثل نسخه‌ کلاسیک، گشت‌وگذار درکنار مبارزه و حل معماهای مختلف، جوهره‌ تجربه‌ی بازی را پدید آورده‌اند.

طراحی ماهرانه و عالی نقشه‌های بازی از همان چند ساعت اول، توجه‌تان را به خود جلب می‌کنند. هر نقشه از یک بخش مرکزی که مثل هاب عمل می‌کند، شکل گرفته است. یک هاب مرکزی که توسط بخش‌بندی‌های محیطی مختلف که با نام‌هایی مثل آلفا، دلتا، بتا و گاما شناخته می‌شوند، محاصره شده است. هر یک از این مناطق به‌شکلی تحسین‌برانگیز به‌یکدیگر متصل شده‌اند و خیلی سریع می‌توانید از یک نقطه، به بخش دیگر بروید و قصه را جلو ببرید.

ادامه دارد…